FORT IV

Fort IV Twierdzy Toruń – standardowy fort artyleryjski położony w Toruniu przy ulicy Chrobrego. W przeszłości nosił nr II i nazwę Yorck od imienia pruskiego feldmarszałka von Wartenburga. Po przejściu Torunia pod rządy polskie w 1920 roku przemianowany na fort Stanisława Żółkiewskiego. Po 1960 r. opuszczony przez wojsko i używany jako pieczarkarnia, od 1996 r. remontowany. Obecnie jako jedyny fort w Toruniu przystosowany do celów rekreacyjno-turystycznych. W 1920 został przejęty przez Wojsko Polskie i oddany 63. pułkowi toruńskiemu, który ulokował tam kompanię ckm po przeprowadzeniu gruntownego remontu zdewastowanego przez wyjeżdżające wojsko pruskie fortu (fort został pozbawiony wszystkich mechanicznych elementów obsługi i pancernych okiennic). Na nowo przebito część zamurowanych otworów okiennych, odmalowano wnętrza i bramy wjazdowe, wyremontowano instalację elektryczną. Porzucono jednak zamiar adaptacji całości na większe koszary ze względu na niskie położenie w terenie i przez to duże zawilgocenie zabudowań fortecznych. W 1956 r. wojsko zrezygnowało z użytkowania fortu, który miał zostać rozebrany, ostatecznie jednak zaadaptowano go na zakład uprawy pieczarek, a w latach 90. został sprzedany Jerzemu Okońskiemu. Nowy właściciel zaadaptował fort na cele turystyczne, czyniąc z niego jedyny obiekt tego typu w Toruniu – w pełni zakonserwowany, oczyszczony z roślinności maskującej, udostępniony turystom i przygotowany na organizację imprez różnego rodzaju. W forcie mieści się również schronisko młodzieżowe. Nasz jednodniowy pobyt w Forcie IV oceniamy bardzo pozytywnie. To dobrze, że władze, a raczej osoba prywatna pozwoliły na rewitalizacje fortu. Niestety wiele obiektów tego typu w Gdańsku jest opustoszałych np. Szaniec Jezuicki przy ul. Kolonia Anielinki. Może dzięki wspólnej pracy i zaangażowaniu grup zajmujących się miejską eksploracją uda się odratować te zabytki. Nie możemy jednak w pełni ocenić atrakcji jakie ze sobą niesie Fort IV ponieważ byliśmy tam zbyt krótko. Nasza ocena to: 8/10